Stres spowodowany pandemią koronawirusa i jak sobie z nim radzić?

Wybuch pandemii spowodowanej COVID-19 może być źródłem stresu dla wielu osób. Strach i niepokój mogą się nasilać i powodować silne emocje u dorosłych i dzieci.  Ważne jest, aby walczy ze stresem, a efektywna walka sprawi, że staniecie się silniejsi jako osoby i jako społeczeństwo.

Każdy reaguje inaczej na sytuacje stresowe.

W jaki sposób zareagujesz na pandemie COVID-19 zależy od twojego bagażu doświadczeń, cech indywidualnych and społeczności w jakiej żyjesz.

Osoby, które są narażone na silne emocje związane z sytuacja kryzysowa to:

• osoby starsze
• osoby chore na choroby przewlekle
• dzieci i nastolatki
• osoby zaangażowane w leczenie pacjentów chorych na COVID-19, lekarze i pielęgniarki
• osoby z chorobami psychicznymi, osoby uzależnione od narkotyków i innych substancji

Jak objawia się stres podczas epidemii:

•  strachem i martwieniem się o swoje zdrowie i innych
•  zaburzeniami snu oraz zaburzeniami łaknienia
•  pogorszeniem stanu zdrowia i zaostrzeniem chorób przewlekłych
•  zwiększona konsumpcja alkoholu, nikotyny oraz innych używek (narkotyków)

Osoby, które wcześniej chorowały na choroby psychiczne powinny nadal kontynuować leczenie farmakologiczne i mieć świadomość, że symptomy mogą się zaostrzyć. Opiekowanie się rodzina oraz przyjaciółmi pomaga walczyć ze stresem. Pomaganie innym również daje im wsparcie do walki ze stresem i jednocześnie wspiera społeczeństwo.

Co zrobić, żeby samemu ‘nie zwariować’?

•  robić sobie przerwy w oglądaniu wiadomości w telewizji, czytania i słuchania nowych opowieści związanych z pandemia koronawirusa, również tych, które są publikowane w mediach społecznościowych. Ciągle słuchanie wiadomości o pandemii może powodować zdenerwowanie i zwiększać poziom stresu
• należy dbać o swoje ciało. Można robić ćwiczenia oddechowe, ćwiczenia rozciągające, medytować. Należy jeść zdrowo, dobrze skomponowane posiłki, ćwiczyć regularnie, wysypiać się i unikać alkoholu i innych używek
• należy starać się odstresować, robić rzeczy, które sprawiają przyjemność
• utrzymywać kontakt z innymi, należy rozmawiać z osobami, którym ufamy, i którzy interesują się tym jak się czujemy

Ważne jest, żeby skontaktować się z lekarzem, jeśli kilka dni z rzędu stres nie pozwala nam normalnie funkcjonować, tak aby otrzymać potrzebna pomoc.

Dzielenie się rzetelnym informacjami na temat COVID-19 i zrozumienie aktualnego ryzyka zakażenia w naszym regionie przyczynia się do obniżenia poziomu stresu. Jeśli dzielisz się informacjami na temat epidemii przyczynia się to do odstresowania i łączy ludzi ze sobą (stad idea naszego newslettera…).

Rady dla rodziców

Dzieci i nastolatkowie reagują po części na to co obserwują w zachowaniu dorosłych wokół siebie. Jeśli dorośli radzą sobie z pandemia w sposób spokojny i budzący zaufanie, wpływa to dobrze na dzieci. Rodzice potrafią lepiej uspokoić swoje dzieci, jeśli maja wystarczającą ilość informacji i są lepiej przygotowani.

Nie wszystkie dzieci reagują tak samo na stres. Do reakcji na stres u dzieci należą następujące objawy:

• nadmierny płacz i pobudzenie u małych dzieci
• powrót do nawyków, z których dzieci już wyrosły: (np. ponowne moczenie się w nocy)
• nadmierny smutek i martwienie się
• niezdrowe nawyki żywieniowe i zaburzenia snu
• drażliwość i buntownicze postawy szczególnie u nastolatków
• unikanie aktywności, które wcześniej sprawiały przyjemność
• bole głowy, bole całego ciała
• spożycie alkoholu, palenie papierosów lub stosowanie innych używek

Co zrobić, aby wspomóc swoje dziecko:

– należy rozmawiać z dzieckiem o pandemii COVID-19. Odpowiedz na pytanie i podaj fakty odnośnie pandemii, tak aby dziecko je zrozumiało

– upewnij swoje dziecko ze jest bezpieczne. Nadmień, że jest to normalne, że czuje się zaniepokojone, każdy czuje się tak w przypadku pandemii. Poradz co zrobić, żeby radzić sobie ze stresem i wyjaśnij jakie sposoby sam stosujesz, żeby obniżyć poziom stresu

– ogranicz dostęp informacji jakie płyną z telewizji, radia lub internetu. Dzieci mogą źle interpretować zasłyszane informacje i przestraszyć się zasłyszanych rzeczy, których nie potrafią zrozumieć

– starać się wprowadzić rutynę do codziennego życia. Jeśli dzieci nie chodzą do szkoły, to zrób plan, tak aby dzieci wiedziały, kiedy się uczą, a kiedy jest czas na zabawę

– postaraj się być przykładem dla swoich dzieci. Rob sobie przerwy, wysypiaj się, ćwicz i jedz dobrze. Kontaktuj się z przyjaciółmi i rodzina

Dorośli również mogą w odpowiedzi na pandemie COVID-19 rozwinąć różne stany emocjonalne. Co można zrobić, aby zredukować wtórne traumatyczne reakcje na stres (STS: secondary traumatic stress reactions):

•  naucz się rozpoznawać objawy STS włączając objawy fizyczne (zmęczenie, poczucie osłabienia i choroby) jak również psychiczne (strach, wycofanie i poczucie winy)
•  daj czas swojej rodzinie na powrót do normalności po pandemii
•  stwórz spis czynności, które chętnie robisz, takich jak czytanie, ćwiczenia, spędzanie czasu z rodzina i przyjaciółmi
•  odizoluj się od informacji o COVID-19
•  poproś o pomoc swojego lekarza, jeśli masz wrażenie, że pandemia COVID-19 wpływa na twoje zachowanie i uniemożliwia ci zajmowanie się rodzina, tak jak zajmowałeś się przed wybuchem pandemii

A jakie emocje mogą czuć ludzie po kwarantannie?

Separacja od innych (w przypadku możliwości zakażenia COVID-19) może być stresująca, nawet jeśli nie wykazujemy objawów zakażenia. Po kwarantannie ludzie mogą czuć różne emocje takie jak:

– uczucie ulgi, że kwarantanna się skończyła

– niepokój o zdrowie bliskich

– stres związany z ciągła obserwacja objawów pod katem wystąpienia zachorowania na COVID-19

– smutek, złość i frustracje związane a faktem, że przyjaciele i członkowie rodziny mają nieuzasadnione niepokoje, że zaraz się wirusem od nas, pomimo, że pomimo kwarantanny infekcja u ciebie nie była potwierdzona

– poczucie winy, że nie możemy wykonywać normalnej pracy i zajmować się rodzina

Sytuacja epidemiologiczna w Belgii na dziś

Dzisiejsze dane pokazują dalszy wzrost zachorowań i hospitalizacji z powodu koronawirusa w Belgii. Wczoraj zanotowano 1702 nowych przypadków zakażenia koronawirusem, co daje łącznie 10836 zdiagnozowanych infekcji COVID-19 w Belgii. Wczoraj hospitalizowano 629 nowych pacjentów z COVID-19, więc łączna liczba hospitalizowanych pacjentów z tego powodu to 4138 osób. 867 pacjentów przebywa na oddziałach intensywnej terapii (wzrost o 78 osoby porównaniu z wczoraj). Wczoraj zmarło kolejne 78 osób z powodu COVID-19, co oznacza ze całkowita liczba zgonów od 13 marca z powodu koronawirusa w Belgii wzrosła do 431 osób.

Liczba osób zakażonych COVID-19 cały czas wzrasta i tern trend będzie się utrzymywał przez następne dni. Podobnie będzie rosła liczba osób hospitalizowanych. Dlatego trzeba nadal pozostawać w domu i stosować się do zaleceń Rady Bezpieczeństwa.

Pozdrawiam bezwirusowo,

Dobrej niedzieli

Agnieszka Ciarka
>kardiolog