Co się dzieje z pacjentami po przeszczepach i tymi oczekującymi na przeszczepy organów podczas pandemii COVID-19?

Pandemia COVID-19 opanowała wszystkie kraje europejskie i stale rośnie liczba zakażonych pacjentów. Pandemia ta ma dotkliwe konsekwencje dla pacjentów po przeszczepie. Stanowią oni populację wysokiego ryzyka, a działania związane z przeszczepami zostały upośledzone podwójnie, ponieważ po pierwsze obserwujemy obłożenie oddziałów intensywnej terapii pacjentami zainfekowanymi COVID-19 (wiec jest mniej miejsca dla pacjentów, którzy są hospitalizowani na intensywnej terapii zaraz po transplantacji), a po drugie obserwuje się nagły spadek dawców, w sytuacji, kiedy tych dawców jest w ogóle bardzo mało.

 

Dlaczego pacjenci po przeszczepie są bardziej wrażliwi na zakażenie COVID-19?

Pacjenci z rożnymi schorzeniami towarzyszącymi są bardzie narażeni na komplikacje w przebiegu COVID-19, a pacjenci oczekujący na transplantacje często maja właśnie takie schorzenia jak niewydolność nerek, niewydolność oddechowa lub krążeniowa. Ponadto po transplantacji pacjenci przyjmują leczenie immunosupresyjne i uzasadnione są obawy, że ci pacjenci są bardziej narażeni na komplikacje w przebiegu COVID-19, bo ich system immunologiczny działa gorzej. Pierwsze obserwacje wśród osób po transplantacji potwierdza te obawy. W ciągu 10 dniu w marcu 2020 potwierdzono we Francji infekcje COVID-19 u 83 pacjentów po przeszczepach, a 30% spośród nich wymagało hospitalizacji na intensywnej terapii. Jest zatem wysoce prawdopodobne, że duża dawka immunosupresji powoduje wysokie ryzyko ciężkiego zakażenia COVID-19, szczególnie we wczesnym okresie po przeszczepie. Ponadto dostępność badan w kierunku zakażenia COVID-19 jest obecnie w Belgii niewystarczająca. Testy te są wykonywane tylko u pacjentów z ciężkimi objawami, a wydaje się, że u pacjentów po przeszczepie w przypadku nawet łagodnych objawów klinicznych sugerujących obecność COVID-19, powinien być niższy próg dla wykonywania badań przesiewowych na obecność COVID-19, ponieważ pacjenci po transplantacji stanowią grupę o wyższym ryzyku zakażenia. Aktualne dowody wskazują, że około połowa zarażonych osób nie ma żadnych objawów lub ma tylko ograniczone objawy. Ryzyko kontaktu z niezdiagnozowanymi nosicielami wirusa wśród personelu i innych pacjentów podczas hospitalizacji jest stosunkowo wysokie. W związku z tym korzyści płynące z przeszczepienia w porównaniu z ryzykiem poważnego zakażenia COVID-19 są trudne do oszacowania i prawdopodobnie będą świadczyć na niekorzyść przeszczepu w trakcie pogłębiającej się epidemii.

 

A co z dawcami?

Kolejną problematyczna kwestią jest obecność niezdiagnozowanego zakażenia COVID-19 wśród dawców narządów. Potencjalne ryzyko przeniesienia wirusa COVID-19 z dawcy na biorcę przeszczepu jest trudne do oszacowania, ale prawdopodobnie największe dla biorców przeszczepów płuc. Jednakże podczas epidemii SARS wirus został wykryty w narządach takich jak wątroba i nerki zakażonych osób. Panuje powszechna zgoda co do tego, że badania przesiewowe na COVID-19 powinny być przeprowadzane u wszystkich dawców narządów za pomocą wymazu z nosa lub gardła, ale pozostaje niepewność co wartości diagnostycznych wynikająca z nieodpowiedniego pobierania próbek i fałszywie ujemnych testów we wczesnym okresie inkubacji. Tomografia komputerowa klatki piersiowej została również zalecona jako narzędzie do badań przesiewowych w kierunku zakażenia COVID-19. Należy podkreślić, że prawidłowe rozpoznanie zakażenia COVID-19 u dawcy jest ważne zarówno dla biorcy przeszczepu, jak i dla zespołów pobierających narządy.

 

Transplantologia, a ograniczenie zasobów medycznych podczas pandemii.

Dodatkowo trzeba podkreślić, że na działania związane z pobieraniem i przeszczepianiem narządów ma wpływ dostępność zasobów opieki zdrowotnej podczas epidemii COVID-19. Łóżka na oddziałach intensywnej terapii są przekształcane w strefy COVID-19, a w wielu szpitalach oddziały intensywnej terapii organizuje się w strefach sal operacyjnych i opieki pooperacyjnej. Personel medyczny jest często kierowany do oddziałów ratownictwa medycznego i oddziałów intensywnej terapii, a rutynowe konsultacje uzupełniające są anulowane. Te ograniczenia zasobów mogą utrudnić działania związane z pobieraniem i przeszczepianiem narządów przy obecnych standardach jakości i bezpieczeństwa.

 

Zalecenia odnośnie transplantacji organów

W świetle tych rozważań Belgijskie Towarzystwo ds. Transplantacji (BTS) i Krajowa Rada ds. Transplantacji (NTC) przyjęły następujące stanowisko w odniesieniu do kontynuacji pobierania narządów od zmarłych i żywych dawców oraz przeszczepiania narządów podczas epidemii COVID-19. Eksperci podkreślili, że obawiają się konsekwencji kryzysu COVID-19 dla pacjentów z zagrażającą życiu niewydolnością wątroby, serca i płuc (oraz niewydolnością nerek bez możliwości dializowania). Chorzy ci mają wysokie ryzyko śmiertelności w krótkim okresie, podczas gdy ich szansa przeżycia po przeszczepie jest większa niż 90% (często po kilkudniowym pobycie na oddziale intensywnej terapii), a jednoroczne przeżycie wynosi około 85-90%. Z tego powodu BTS i BTC zalecają utrzymanie w miarę możliwości dostępu do przeszczepu w trakcie tej epidemii, aby ograniczyć śmiertelność w tej populacji chorych. Szpitale akademickie powinny w dalszym ciągu zapewnić pobieranie i przeszczepianie narządów podczas epidemii COVID-19 dla najbardziej potrzebujących pacjentów.

Potencjalni dawcy muszą zostać przebadani na obecność wirusa COVID-19 przed pobraniem narządów. Rozpoczęcie procedury z dawcą zakażonym COVID-19 może potencjalnie prowadzić do narażenia zespołu pobierającego narządy, skażenia sali operacyjnej i zakażenia dawcy. Działania związane z pobieraniem narządów muszą być zaplanowane w zależności od dostępnych lokalnie zasobów, a najlepiej poprzez zidentyfikowanie co najmniej jednego biorcy dla narządów, które mają być pobrane przed zabiegiem.

Przeszczep nerki

Jeśli chodzi o przeszczepy nerek od żywych dawców i przeszczepy od zmarłych dawców u pacjentów stabilnych dializowanych, są one wstrzymywane do końca epidemii COVID-19. Ośrodki mogą przeprowadzać przeszczepy nerek u pacjentów o statusie pilnym (tzw. high urgency status). Przeszczepienie nerki u pacjentów, którzy mają wiele przeciwciał przeciw antygenom zgodności tkankowej, i dla których trudno jest znaleźć dawców, należy wykonać, jeśli znajdzie się odpowiedniego dawcę. Kolejną kategorią pacjentów, którzy odnoszą duże korzyści z przeszczepu, są dializowane dzieci. Ciężkie zakażenia COVID-19 u dzieci są rzadkie. Terapia dializami ma ogromny wpływ medyczny i społeczny na dzieci, a przeszczepienie nerki u dzieci może być zabiegiem ratującym życie. Dlatego też przeszczepy nerki u dzieci mogą być wykonywane w przypadku, gdy lekarze prowadzący leczenie uznają, że korzyści przeważają nad potencjalnym ryzykiem związanym z zakażeniem COVID-19 w warunkach wysokiej dawki immunosupresji. Decyzję należy podjąć po omówieniu jej z rodzicami i ewentualnie z samym pacjentem.

Przeszczepy innych organów

Na tym etapie kontynuowane są programy przeszczepu wątroby, serca i płuc. Pierwszeństwo zapewnia się chorym, którzy pilnie potrzebują przeszczepu. Ośrodki transplantacyjne decydują w poszczególnych przypadkach, czy stan kliniczny chorych może uzasadniać opóźnienie przeszczepu do końca epidemii COVID-19, czy należy jednak podjąć się przeszczepu pomimo pandemii.

Badanie obecności COVID-19 u biorców przeszczepu

Wszyscy potencjalni biorcy muszą zostać poddani badaniu przesiewowemu COVID-19. Przy przyjęciu do szpitala w celu przeszczepienia zaleca się również wykonanie tomografii klatki piersiowej w celu zbadania typowych zmian w płucach związanych z COVID-19. Pobranie i ewentualnie przeszczepienie musi być opóźnione do czasu poznania wyników badania na obecność COVID-19 u biorcy.

 

Sytuacja epidemiologiczna na 20.04.2020

Wczorajsze dane wskazują na dalszy spadek liczby nowo hospitalizowanych pacjentów, pacjentów wymagających hospitalizacji na intensywnej terapii i wymagających wspomaganego oddychania, oraz stabilizacji osób przebywających w szpitalach z powodu COVID-19.

I tak wczoraj 232 osoby zostały przyjęte do szpitala z powodu COVID-19, a 138 osób zostało wypisanych do domu. W szpitalach w Belgii jest hospitalizowanych 4920 osób z powodu koronawirusa (to wzrost o 9 hospitalizowanych pacjentów z powodu COVID-19 w porównaniu z przedwczoraj). 1071 pacjentów przebywa na oddziałach intensywnej terapii (mniej o 10 osób niż przedwczoraj). Wczoraj zmarło niestety kolejne 168 osób z powodu COVID-19 (większość w domach opieki), co oznacza, że od 13 marca z powodu koronawirusa w Belgii zmarło 5453 osób.

Tym samym liczba osób hospitalizowanych z powodu COVID-19 utrzymuje się od dwóch dni poniżej 5000 osób.

 

Obiecałam, że będę codziennie informować o tym, ile pieniędzy udało się zebrać w naszej zbiórce na szpital w Belgii i w Polsce.

Na dziś jest to 1277 euro! Super!

Nadal nie udało mi się aktywować możliwości sprzedaży ebooka na stronie, tak aby po jego zakupieniu za 1 euro, pieniądze od razu zostały przesłane na konto Polsko-Belgijskiego Stowarzyszenia Medycznego, a następnie po zakończeniu zbiórki, co do centa na szpital w Belgii i w Polsce.

Dopóki sprzedaż ebooka nie ruszy proponuję, żeby wpłacać pieniądze na konto naszego Polsko-Belgijskiego Stowarzyszenia Medycznego:

Association Médicale Belgo-Polonaise

IBAN: BE69 2100 5304 2278

Przy wpłacie proszę podać swój email (nie można wpisać @, więc proszę po prostu napisać małpa), tak aby można było przesłać ebooka oraz zaznaczyć, na który szpital w Belgii i ewentualnie w Polsce chcieliby Państwo przeznaczyć pieniądze.

W Belgii proponuję wybrać z tych szpitali:

– Szpital Uniwersytecki AZVUB w Brukseli (UZ Brussel) na Jette

– Szpital Uniwersytecki Świętego Łukasza (UCL) w Brukseli

– Szpital Uniwersytecki w Leuven (UZ Leuven)

– Szpital Uniwersytecki w Liège (CHU Sart Tilman)

 

Pozdrawiam wszystkich bezwirusowo,

Agnieszka Ciarka

 

Telekonsultacje/Wideokonsultacje kardiologia:

https://www.ciarkaprocardio.pl/rejestracja-umow-sie-do-lekarza/

Tel. 0471 74 18 60

Blog: https://www.ciarkaprocardio.pl/blog/